Çocuklar Okula Ne Zaman Başlamalı
Anne ve babalar doğumdan itibaren çocuklarının tüm yaşamını etkileyecek kararları almakla ilgili yoğun sorumluluk duyarlar. Gelişim basamaklarında sorun yaşamayan çocuklar ebeveynler tarafından daha kolay baş edilir olarak algılanırlar. İlköğretim aşamasına gelene kadarki gelişim basamakları daha temel beceriler üzerine kuruludur. İlkokul yaşamı ise bu becerilerin kullanılması ile sürdürülen bir dönemdir. Çocuğun kendini başarılı ya da başarısız algılaması ilkokula hazır olarak başlaması ile de ilgilidir. Çocukların zeka düzeyleri, sosyal ve duygusal gelişimleri, anne baba tutumları gibi birçok faktör okul olgunluğunu etkiler.
Okula başlama ile ilgili karar verilirken sadece çocuğun yaşı göz önünde bulundurulmamalıdır. Okul öncesi dönemde bol hikaye okumak ve okunan hikayeler üzerinden konuşmak dil becerilerini geliştirecektir. Çocuğun eğitimi evde başlamakla birlikte, anaokulunda öğrendiklerini evde uygulamasına da izin vermek gerekir.
İlkokul başlamadan önce çocuğun ;
- Öz bakım becerilerini edinmiş olması gerekir. Yemeğini kendisine hatırlatılmadan hatırlatmadan ve yardımsız yemek, temizliğini yapmak gibi temel bakım becerilerini kazanmış olması gerekir.
- Kalem kullanma becerisinin gelişmiş olması ve basit figürleri çizebilmesi gerekir. Sınırlı boya yapmak, makas kullanmak, ayakkabılarını bağlamak gibi İn motor ve kaba motor becerilerinin yeterince gelişmiş olması gerekir. Çocuk, bireysel ve grup oyunlarına fiziksel olarak tam katılabilmelidir.
- Verilen talimatlara ve kurallara uymak, grup oyunlarında uyumlu olmak, sıranın kendisine gelmesini beklemek gibi örnekleri içeren sosyal-duygusal olgunluğun gelişmiş olması gerekir.
- Dil ve kavram gelişiminin yaşı ile paralel gelişmiş olması gerekir. Düzgün konuşması renk, sayı, uzun, kısa gibi temel kavramların kazanılmış olması gerekir.
Bu becerilerin birinde veya birkaçında problem olduğu durumlarda hazırlık sınıfının tekrar edilmesini öneririz. Bir uzman tarafından çocuğun değerlendirilmesi ve özel bir eğitim programı ile takip edilmesi faydalı olacaktır.
Çocuk Sağlığı ve Nörolojisi Uzm. Prof. Dr. Hilal Mocan’ın “Okul Çağı Çocuklarında Sık Görülen Hastalıklar” yazısını da okumanızı tavsiye ederiz.
İlkokula Başlamanın Temel Ölçüleri Nelerdir?
- Okul öncesi eğitimi almış çocukların becerilerini geliştirmekte daha istekli olduğu gözlenir.
- Masa başında oturma, yönergeleri dinleme ve doğru uygulama, başladığı işi bitirmekte çoğunlukla başarılıdırlar.
- Göz-el koordinasyonları gelişmiştir. Makas kullanma, kalem ile harf, sayı ve şekli kopya etmekte beklenen olgunluğa sahiptirler.
- Duygu ve düşüncelerini ifade etmekte isteklidirler. Sorulara cevap verebilirler.
- Ezbere sayı sayma ve sayı-kavram ilişkisini oluşturmayı anlamışlardır. Artma, eksilmenin toplama ve çıkarmanın temelini oluşturduğunu fark ederler.
- Renkler, temel kavramları bilirler.
- Günlük olayları dün/bugün/yarın kavramlarının içerisinde doğru olarak hatırlar ve ifade edebilirler. Hikayeleri doğru sıra ile anlatabilirler. Dil gelişimleri yaşıtları ile paraleldir.
- Özbakım becerilerini kazanmış ve bunları yardımsız yerine getirmekte isteklidirler. Sorumluluk alabilirler ve davranışlarının sonuçlarından haberdardırlar.
- Akranları ile ilişkilerinde sorunlarını kendileri çözerler. Duygularını kontrol edebilir ve kabul edilir şekilde ifade ederler.
- Grup oyunlarına katılmak, oyuna kabul edilmiş, oyunun kurallarına ve haklara saygılı olmakta isteklidirler.