Hamas, İslamî Direniş Hareketi olarak da bilinen, Filistin’de faaliyet gösteren Sünni İslami bir siyasi parti ve örgüttür. 1987 yılında, Mısır’daki Müslüman Kardeşler’in Filistin kanadı olarak kurulmuştur.
Kuruluş ve gelişimi
Hamas, 1987 yılında, Şeyh Ahmed Yasin, Abdülaziz el Rantisi ve Muhammed Taha tarafından, Birinci İntifada’nın başlangıcında kurulmuştur. Örgüt, İsrail’in Filistin topraklarını işgalini sona erdirmek ve 1948 öncesi İsrail’in işgal ettiği Batı Şeria ve Gazze Şeridi’ni kapsayan topraklarda yeniden Filistin İslam devletini kurmak amacıyla kurulmuştur.
Hamas, kuruluşundan kısa bir süre sonra İsrail’e karşı silahlı eylemlere başlamıştır. Örgüt, İsrail’in asker ve sivil hedeflerine yönelik roket saldırıları, intihar saldırıları ve sabotaj eylemleri düzenlemiştir. Bu eylemler sonucunda, İsrail’de çok sayıda insan hayatını kaybetmiştir.
Hamas, 2006 yılında yapılan Filistin seçimlerinde birinci parti olarak çıkmıştır. Ancak, İsrail ve Filistin Özerk Yönetimi tarafından tanınmayan Hamas, Gazze Şeridi’ni kontrol altına almıştır. 2007 yılında, Hamas ile Filistin Özerk Yönetimi arasında yaşanan çatışmalar sonucunda, Gazze Şeridi’nde Hamas ile Batı Şeria’da Filistin Özerk Yönetimi arasında iki ayrı yönetim kurulmuştur.
Amaçları
Hamas’ın temel amaçları şunlardır:
Hamas’ın ana hedefleri şunlardır:
- Filistin Devleti’nin Kurulması: Hamas, Filistin topraklarında bağımsız bir İslam devleti kurmayı hedefler. Bu devlet, İsrail’in varlığını kabul etmeyen ve İslami prensiplere dayanan bir yönetim şekline sahip olacaktır.
- İsrail’e Karşı Direniş: Hamas, İsrail’e karşı silahlı direniş yoluyla Filistin topraklarını geri alma hedefini taşır. Bu, Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırılarını meşrulaştırmasıyla sonuçlanmıştır.
- Sosyal Hizmetler ve Yardım Faaliyetleri: Hamas, Filistin’deki yoksulluk ve sıkıntıları hafifletmeye yönelik sosyal hizmet ve yardım faaliyetlerine de önem verir. Okullar, hastaneler, sosyal yardım programları gibi alanlarda Filistin halkına yardım eli uzatır.
- İslami Kimliğin Korunması: Hamas, Filistin halkının İslami kimliğini koruma ve güçlendirme amacı taşır. Bu, İslami eğitim, kültürel etkinlikler ve dini değerlere vurgu yaparak gerçekleştirilmeye çalışılır.
Özetle;
- İsrail’in Filistin topraklarını işgalini sona erdirmek ve Filistin halkının bağımsızlığını sağlamak
- 1948 öncesi İsrail’in işgal ettiği Batı Şeria ve Gazze Şeridi’ni kapsayan topraklarda yeniden Filistin İslam devletini kurmak
- İslami değerleri Filistin toplumunda hakim kılmak
Yapısı
Hamas, iki ana yapıdan oluşur:
- Siyasi kanat: Hamas’ın siyasi hedeflerini gerçekleştirmek için çalışır.
- Askeri kanat: İsrail’e karşı silahlı eylemler düzenler.
Hamas’ın siyasi kanadının başında, İslamî Direniş Hareketi Yüksek Konseyi bulunur. Yüksek Konsey, Hamas’ın genel politikalarını belirler ve uygular.
Hamas’ın askeri kanadının başında, El Aksa Tugayları bulunur. El Aksa Tugayları, İsrail’e karşı silahlı eylemler düzenler.
Hamas’ın uluslararası ilişkileri
Hamas, uluslararası alanda birçok ülke tarafından terör örgütü olarak kabul edilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler ve İsrail, Hamas’ı terör örgütü olarak kabul etmektedir.
Hamas, İran, Suriye ve Katar gibi ülkeler tarafından desteklenmektedir. Bu ülkeler, Hamas’a siyasi ve askeri destek sağlamaktadır.
Hamas’ın Filistin siyasetine etkisi
Hamas’ın Filistin siyasetine önemli bir etkisi olmuştur. Hamas’ın Gazze Şeridi’ni kontrol altına alması, Filistin’de iki ayrı yönetim kurulmasına neden olmuştur. Bu durum, Filistin’in bağımsızlık mücadelesini zorlaştırmıştır.
Hamas’ın İsrail’e karşı silahlı eylemleri, Filistin’de istikrarsızlığa neden olmuştur. Bu eylemler, İsrail’in Filistin’e yönelik baskılarını artırmıştır.
Sonuç olarak, Hamas, Filistin’de etkili bir siyasi ve askeri güçtür. Hamas’ın Filistin siyasetine ve İsrail-Filistin çatışmasına önemli bir etkisi olmuştur.