Ormanlar, insanlar ve tüm ekosistem için hayati öneme sahip doğal kaynaklardır. İnsanların temiz hava, su, gıda ve birçok temel ihtiyacını karşılamada önemli bir rol oynayan ormanlar, aynı zamanda iklim düzenlemesi, biyolojik çeşitlilik ve çevresel denge açısından da vazgeçilmezdir. İslam’da da doğanın korunması ve doğal kaynaklara özen gösterilmesi öğütlenir; çünkü insanın yeryüzünde halife olarak yaratıldığı ve sorumlu olduğu belirtilir.
Ormanların insan yaşamındaki önemini şu başlıklarla özetleyebiliriz:
- Temiz Hava Sağlama: Ormanlar, fotosentez süreci ile atmosferdeki karbondioksiti emerek oksijen üretirler. Bu, insan ve hayvan yaşamının devamı için gerekli olan temiz havanın sağlanması anlamına gelir. Bir hektarlık orman, yılda tonlarca oksijen üretebilir, bu da onlarca insanın yıllık oksijen ihtiyacını karşılar.
- Su Döngüsünün Düzenlenmesi: Ormanlar, su döngüsünde önemli bir rol oynar. Toprağın suyu emmesine ve yeraltı sularının beslenmesine yardımcı olarak erozyonu önler ve sel riskini azaltır. Ayrıca, su buharlaşmasını sağlayarak yağmur oluşumunu destekler ve bölgenin iklimini düzenler.
- Biyolojik Çeşitliliğin Korunması: Ormanlar, milyonlarca canlı türünün yaşam alanını oluşturur. Böceklerden büyük memelilere kadar birçok tür, ormanlarda beslenir, ürer ve barınır. Bu biyolojik çeşitlilik, ekosistemin dengesi için son derece önemlidir; çünkü her tür, ekosistemde farklı bir işlevi yerine getirir.
- İklim Düzenlemesi ve Karbon Depolama: Ormanlar, atmosferdeki karbonu depolayarak iklim değişikliğini yavaşlatır. Karbon tutma kapasitesi sayesinde küresel ısınmayı önlemeye yardımcı olurlar. Ağaçlar kesildiğinde ya da ormanlar yok edildiğinde, depolanmış karbon serbest kalır ve bu durum iklim değişikliğini hızlandırır.
- Ekonomik Değer ve Geçim Kaynağı: Ormanlar, ahşap, reçine, tıbbi bitkiler gibi ekonomik değeri yüksek ürünlerin kaynağıdır. Birçok insan, orman ürünlerinden geçimini sağlar. Ayrıca, turizm sektörü için de çekici yerler olan ormanlar, doğal güzellikleriyle ekonomiye katkıda bulunur.
- Rekreasyon ve Ruhsal Sağlık: Ormanlar, insanlara dinlenme, doğayla iç içe olma ve stres atma imkanı sunar. Yeşil alanlar, ruhsal sağlığı destekleyici bir etkiye sahiptir; doğada vakit geçirmek, stresin azalmasına, huzur ve dinginlik hissinin artmasına katkı sağlar.
- Toprak Erozyonunun Önlenmesi: Ağaç kökleri, toprağı yerinde tutarak erozyonu önler. Ormanlar, verimli toprak tabakasının korunmasına katkı sağlar ve çölleşmeyi engeller.
İslam’da da doğanın korunmasına büyük önem verilmiştir. Ağaç dikmek ve doğaya katkıda bulunmak sevap olarak kabul edilir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.), “Kıyametin kopacağını bilseniz bile elinizde bir fidan varsa onu dikiniz” (Buhari, Edeb, 27) buyurarak doğaya katkı sağlamayı teşvik etmiştir. Ormanların korunması, çevreye ve insanlığa duyduğumuz sorumluluğun bir parçasıdır.