Tüm detayları ile Kyoto protokolü ve Paris İklim anlaşması?

Kyoto Protokolü ve Paris İklim Anlaşması, iklim değişikliği ile mücadele etmek amacıyla oluşturulmuş iki önemli uluslararası anlaşmadır. Bu anlaşmalar, sera gazı emisyonlarının azaltılmasını hedefleyerek küresel sıcaklık artışını sınırlandırmaya çalışır.

Kyoto Protokolü (1997)

1. Amacı: Kyoto Protokolü, gelişmiş ülkelerin sera gazı emisyonlarını azaltmalarını hedefleyen ilk uluslararası anlaşmalardan biridir. 1997 yılında Japonya’nın Kyoto şehrinde kabul edilmiş ve 2005 yılında yürürlüğe girmiştir.
2. Hedefi: 1990 yılı seviyelerine göre gelişmiş ülkelerin sera gazı emisyonlarını %5,2 oranında azaltmalarını amaçlamaktadır.
3. Temel İlkeler:
   • Ortak fakat farklılaştırılmış sorumluluklar: Gelişmiş ülkelerin tarihsel sorumluluğunu vurgulayarak daha fazla yükümlülük altına girmeleri öngörülmüştür.
   • Emisyon Ticareti ve Karbon Kredisi: Ülkeler, emisyon kotasını aşmaları durumunda karbon kredisi alarak veya başka ülkelerden emisyon hakkı satın alarak dengeleme yapabilirler.
4. Katılımcılar: Anlaşmaya 192 ülke ve Avrupa Birliği üyesi ülkeler katılmıştır. Ancak ABD gibi büyük bir sera gazı salıcı ülke bu anlaşmaya katılmamıştır.
5. Eksiklikleri:
   • ABD gibi büyük sera gazı salıcılarının katılmaması nedeniyle etkinliği sınırlı kalmıştır.
   • Sadece gelişmiş ülkelere sorumluluk yüklediği için gelişmekte olan ülkeler anlaşma dışında kalmıştır.

Paris İklim Anlaşması (2015)

1. Amacı: Paris Anlaşması, Kyoto Protokolü’nden farklı olarak gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler dahil olmak üzere tüm ülkelere sera gazı emisyonlarını azaltma sorumluluğu yükler. 2015 yılında Paris’te kabul edilmiş ve 2016 yılında yürürlüğe girmiştir.
2. Hedefi: Küresel sıcaklık artışını sanayi öncesi dönemin 2°C altında tutmak ve mümkünse 1,5°C ile sınırlandırmak.
3. Esneklik: Ülkeler, kendi belirledikleri Ulusal Katkı Beyanları (NDC) aracılığıyla azaltım hedeflerini belirleyebilir. Bu beyanlar beş yılda bir gözden geçirilerek güncellenir.
4. Finansal Destek: Gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülkelere iklim değişikliğiyle mücadele ve adaptasyon çalışmaları için mali yardım sağlaması öngörülmektedir.
5. Şeffaflık ve İzleme: Her ülkenin ilerlemeleri şeffaf bir şekilde rapor etmesi ve bağımsız bir denetim mekanizmasıyla izlenmesi öngörülür.
6. Katılımcılar: Paris Anlaşması’na 195 ülke ve Avrupa Birliği taraf olmuştur. Anlaşma, tüm ülkelerin katılımını sağladığı için daha geniş bir küresel etkiye sahiptir.

Kyoto Protokolü ve Paris Anlaşması Arasındaki Farklar

Sonuç

Kyoto Protokolü, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir ilk adım olsa da etkisi sınırlı kalmış ve büyük salıcıların katılımını sağlayamamıştır. Paris Anlaşması ise daha esnek, kapsamlı ve tüm ülkeleri içeren bir yapıya sahip olup, küresel iş birliğini daha etkili kılmayı amaçlamaktadır.