AGS TARİH – BİLMEN GEREKEN 100 BİLGİ
- Türklerin milli zanaatı: demirciliktir.
- Türklerin ilk anayurdu: Orta Asya (Türkistan)
- Türklerin anayurdu konusundaki belirsizliğin nedeni: Göçebe hayat
- Orta Asya’nın en eski kültür merkezi: Anav Kültürü
- Türklerin en eski kültürü: Afanasyevo (Afanoseyeva) Kültürü
- En geniş alana yayılan Orta Asya kültürü: Andronova
- Demirin işlendiği ilk kültür: Karasuk
- En genç ve gelişmiş kültür: Tagar
- Bilinen ilk Türk topluluğu: İskitler (Sakalar)
- İskitler: Bozkırın kuyumcusu
- Onluk sistemi ilk kullanan devlet: Asya Hun Devleti (Mete Han)
- Attila lakapları: Tanrı’nın Kırbacı, Tanrı’nın Cezası (Mars’ın kılıcını bulduğuna inanılır)
- Töreyi yazılı hale getiren: Uygurlar
- Hareketli harf sistemi ve kağıdı kullanan ilk Türk topluluğu: Uygurlar
- İstanbul’u kuşatan ilk Türk topluluğu: Avarlar
- Avrupa’da Müslüman olan ilk Türk devleti: İtil (Volga) Bulgarları (Almış Han Dönemi)
- Müslümanlarla savaşıp Karadeniz’in kuzeyinin Araplaşmasını engelleyen: Hazarlar
- Müslümanlarla savaşıp Orta Asya’nın Araplaşmasını engelleyen: Türgişler
- Kölelik ve sosyal sınıf ayrımları genellikle yerleşik toplumlarda görülür.
- İslamiyet öncesi dönemde Türkler İpek ve Kürk Yollarını kullanmışlardır.
- Orta Asya’da İslamiyet’i seçen ilk Türk topluluğu: Karluklar
- Moğolların Orta Doğu’da ilerleyişini durduran Türk devleti: Memlükler (Kölemenler)
- Karahanlılar:
- Orta Asya’da ilk Türk-İslam eserlerini ortaya koydular.
- Posta teşkilatı kullandılar.
- İlk Türkçe ansiklopedik sözlük: Divan-ı Lügat’it Türk
- Tasavvuf edebiyatımızın ilk örneği: Divan-ı Hikmet (Hoca Ahmet Yesevi)
- Hindistan’da İslamiyet’i ilk yayan Türk devleti: Gazneliler
- Sultan ünvanını kullanan ilk Türk hükümdarı: Gazneli Mahmut
- Anadolu’daki ilk medrese: Yağbasan Medresesi (Danişmentliler)
- Anadolu’daki ilk külliyelerden biri: Divriği Külliyesi (Mengücekliler)
- İlk Türk denizci beyliği: Çaka Beyliği
- Türkiye Selçuklu Devleti’nin kurucusu: Kutalmışoğlu Süleyman Şah
- Anadolu Selçuklu Devleti’nin ilk başkenti: İznik’tir (I. Haçlı Seferi sırasında kaybedilince başkent Konya olmuştur.)
- İlk ASD bakır parası: I. Mesut döneminde bastırılmıştır.
- ASD’nin en güçlü hükümdarı: I. Alaaddin Keykubat’tır.
- II. Beylikler Köse Dağ Savaşı sonrasında kurulmuştur.
- ASD ülkesinde Anadolu’da çıkartılan dini ve sosyal nitelikli ilk isyan: Babaî İsyanı’dır (Baba İshak)
- ASD ordusunu BSD ordusundan ayıran en belirgin özellik: ASD’nin kendine ait bir donanmasının olmasıdır.
- Ahi teşkilatının kurucusu: Kırşehir’de Ahi Evran’dır.
- Bacıyan-ı Rum teşkilatının kurucusu: Fatma Bacı
- Hacı Bektaş-ı Veli’nin Makalat adlı eseri önemlidir.
- Muhyiddin Arabi ve Sadreddin Konevi: Vahdet-i Vücut felsefesini savunmuştur.
- İlk Türk beyliklerinin büyük kısmına: ASD son vermiştir.
- ASD döneminde inşa edilen Alay Han Kervansarayı önemlidir. (Kayseri-Aksaray yolunda)
- Osmanlı Devleti’ne ilk katılan beylik: Karesioğulları
- Osmanlı Devleti’ne parayla toprak veren beylik: Hamitoğulları
- Osmanlı Devleti’ni en fazla uğraştıran beylik: Karamanoğulları
- 1402 Ankara Savaşı sonrasında beyliklerin bir kısmı yeniden kurulmuştur.
- Osmanoğulları: Oğuzlar, Günhan soyu, Bozok kolu, Kayı Boyu, Karakeçili aşiretine mensuptur.
- İlk Osmanlı bakır parası: Osman Gazi
- Rumeli’deki ilk Osmanlı toprağı: Çimpe Kalesi (Orhan Bey)
- İlk Osmanlı Medresesi: İznik’tedir (Orhan Bey)
- İlk Osmanlı kadısı: Dursun Fakih
- İlk Osmanlı – Haçlı Savaşı: Sırpsındığı
- Osmanlı Devleti ilk defa topu: I. Kosova Savaşı’nda kullandı.
- Cülus bahşişi dağıtan ilk padişah: I. Beyazıt’tır (Yıldırım)
- İlk Osmanlı deniz savaşı: I. Mehmet Çelebi döneminde Venediklilerle (Osmanlı Devleti yenildi)
- Osmanlı tarihinde dini ve sosyal nitelikli ilk isyan: Şeyh Bedrettin İsyanı’dır.
- Mora ve Trabzon’un fethiyle Bizans’ın yeniden dirilmesinin önü geçilmiştir (II. Mehmet Dönemi)
- Karadeniz Fatih döneminde Kırım’ın fethiyle Türk gölü olmuştur.
- I. Selim döneminde Yozgat’ta çıkan Bozoklu Celal isyanı, gelecekte Anadolu’da çıkacak olan Celali İsyanlarına ismini vermiştir.
- Kanuni Döneminde Safevilerle imzalanan: 1555 Amasya Antlaşması (İlk Osmanlı-İran antlaşmasıdır.)
- Osmanlı Devleti’nin Avusturya ile imzaladığı ilk antlaşma: 1533 İstanbul Antlaşması’dır.
- Osmanlı donanmasının yakıldığı ilk yer: İnebahtı (Lepanto) Deniz Savaşı’dır.
- Osmanlı Devleti doğuda en geniş sınırlarına: Ferhat Paşa Antlaşması ile ulaşmıştır. (İran / Safevilerle)
- Osmanlı Devleti batıda en geniş sınırlarına: Bucaş Antlaşması ile ulaşmıştır. (Lehistan’la)
- Osmanlı Devleti’nin büyük çapta toprak kaybettiği ilk antlaşma: Karlofça Antlaşması’dır.
- İlk Osmanlı – Rus Antlaşması: Çehrin (Bahçesaray) Antlaşması’dır.
- Veraset sisteminde değişiklik yapıp ekber ve erşad sistemini getiren: I. Ahmet’tir.
- Yeniçeri tarafından tahttan indirilip öldürülen ilk padişah: II. Osman’dır (Haile-i Osman)
- İlk modern denk bütçeyi hazırlayan: Tarhuncu Ahmet Paşa
- Saraya şartlar sunup sadrazam olan: Köprülü Mehmet Paşa
-
- Yüzyıl ıslahatlarında Batı etkisi yoktur.
- Uyguladığı yasaklarla merkezi otoriteyi güçlendirmeye çalışan padişah: IV. Murat’tır.
- Osmanlı Devleti Avrupa’nın askeri ve teknik üstünlüğünü ilk defa: Lale Devri’nde kabul etmiştir.
- Matbaada basılan ilk eser: Van Kulu Lugati’dir.
- Avrupa’da ilk geçici elçilikler: Lale Devri’nde açılmıştır.
- Batı tarzında inşa edilen ilk camimiz: Nuruosmaniye Camii’dir.
- Batı tarzında subay yetiştiren ilk askeri-teknik okul: Hendesehane’dir. (I. Mahmut)
- Cülus bahşişini kaldıran padişah: I. Abdülhamit’tir.
- Fransızca: III. Selim döneminde askeri okullarda okunmaya başlandı.
- Avrupa’da ilk daimi elçilikler: III. Selim döneminde açılmıştır.
- Sened-i İttifak’ın imzalanmasında Avrupa’nın ya da milliyetçiliğin etkisi yoktur.
- İlk resmi gazete: Takvim-i Vakayi (II. Mahmut)
- İlk yarı resmi gazete: Ceride-i Havadis
- İlk özel gazete: Tercüman-ı Ahval
- İlk defa padişahın yetkileri: Sened-i İttifak’la kısıtlanmıştır.
- İlk Osmanlı bilim akademisi: Encümen-i Daniş
- Atatürk, İstanbul Harp Okulu’ndan teğmen olarak mezun olmuştur.
- İlk defa Atatürk, Trablusgarp Savaşı’nda sömürgeciliğe karşı mücadele etmiştir (Rütbesi Binbaşı oldu)
- Osmanlı Devleti’nde ilk siyasi partiler: II. Meşrutiyet döneminde kuruldu.
- Trablusgarp Savaşı’nın sonunda imzalanan Uşi Antlaşması’nda da halifelik siyasi bir güç olarak kullanıldı.
- I. Balkan Savaşı’nda savaştığımız devletler arasında: Romanya yoktur.
- Osmanlı Devleti, Gökçeada (İmroz) ve Bozcaada hariç önemli Ege adalarını Balkan Savaşlarıyla kaybetmiştir.
- Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda toprak kazandığı tek cephe: Kafkas / Doğu Cephesidir.
- I. Dünya Savaşı’nda Atatürk’ün savaştığı son cephe: Suriye-Filistin Cephesi
- Mondros sonrasında Atatürk’ün Fethi Bey ile çıkarttığı gazete: Minber Gazetesi’dir.
- Osmanlı Devleti’nin müttefiklerine yardım etme amacıyla savaştığı cepheler: Romanya, Galiçya ve Makedonya cepheleridir.
- Mondros Mütarekesi sonrasında işgal edilen ilk toprak: Musul’dur.
- İtilaf Devletleri arasındaki ilk görüş ayrılıkları: Paris Barış Konferansı’nda ortaya çıkmıştır (İzmir çevresi Yunanlara bırakıldı).
- Tüm yurttaki cemiyetler ilk defa Sivas Kongresi’nde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti (ARMHC) adı altında birleştirilmiştir.