Atatürk Dönemi İç Politika
Kapitülasyonlar
- Kesin olarak kaldırıldı.
Azınlıklar
- Türk vatandaşı sayıldı.
Patrikhane
- Lozan’da karar alınan ilke konudur. İstanbul dışına çıkarılması istenir.
Adalar
- Bozcaada, Gökçeada ve Tavşan adaları Türkiye’ye, Kıbrıs İngiltere’ye, Onikiada, Rodos ve Meis İtalya’ya geri kalan adalar (Sakız, Midilli, Sisan, Niboya silahası) Yunanistan’a bırakılır.
Boğazlar
- Yönetimi, başkan Türk olan (Vasıf Temel) bir komisyona bırakılır.
Yabancı Okullar
- Türk kanunlarına uygun olacak.
Dış Borçlar
- Türkiye payına düşen borcu taksitle öder (1933-1939 arası Türkiye en fazla payı Fransa).
Savaş Tazminatı
- Yunanistan’dan Bosnaköy ve Karaağaç alındı.
Mübadele
- Batı Trakya’daki Türklerle İstanbul, Bozcaada ve Gökçeada’daki Rumlar hariç diğer Türk ve Rum ahalisi yer değiştirecek.
Lozan Antlaşması’nın Önemi
- İtilaf Devletleri: Misak-ı Millî’yi kabul eder.
- Irak Sınırı: Hariç sınırlar çizilir.
- Günümüzde: Geçerliliğini büyük ölçüde devam ettirmektedir.
- Lozan’da Çözülemeyen Konu: Musul sorunu.
Aleyhimize
- Adalar
- Patrikhane
- Boğazlar
- Suriye Sınırı (Hatay)
Lehimize
- Azınlıklar
- Ermeni Yurdu
- Kapitülasyonlar
- Yabancı Okullar
- Savaş Tazminatı
- Osmanlı Borçları
- Mübadele
Misak-ı Millî’ye Ters Olanlar
- Batum, Hatay, Boğazlar ve Musul
II. TBMM’nin Açılması (11 Ağustos 1923)
- İhtilâp Meclisidir.
- Lozan’ı onaylar.
- Meclis Başkanı M. Kemal (Ankara mv.).
Halk Fırkasının Kuruluşu (9 Eylül 1923)
- İlk Kongresi: Sivas Kongresi olarak kabul edilir. Anadolu Rumî Müd. Huk. Cem. kuruldu.
- Atatürk: İlkelerinden savunur.
- İlk Genel Başkan: M. Kemal’dir.
- Ekonomide: “Devletçilik”i savunur.
- Çift Dereceli Seçim Sist.: Savunur. (1923-46)
- En Uzun Süre İktidarda Kalan Parti: 1924’te Cumhuriyet Halk Fırkası, 1935’te Cumhuriyet Halk Partisi adını almıştır.
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (1924)
- Kazım Karabekir, Adnan Adıvar, Refet Bele, Ali Fuat Cebesoy, Rauf Orbay.
- Ekonomide “Liberalizmi” savunur.
- Tek dereceli seçim sist. savunur.
- Her türlü inanca saygı gösterilmesini savunur.
- Türk tarihindeki ilk muhalefet partisidir.
- Laikliğe karşı tutumu bahane edilerek kapatılır.
- Şeyh Sait İsyanı sonrası kapatılmıştır.
- M. Kemal Nutuk’ta Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kapatılmasını “Papazların Komplosu” olarak nitelendirir.
Nasturi Ayaklanması (1924)
- İngiltere’nin Musul Sorunu’nda Türkiye’yi sıkıştırmak amacıyla Hakkari’de çıkardığı ayaklanmadır.
Bu bilgiler Atatürk dönemi iç politikaları hakkında özet ve maddeler halinde sunulmuştur.