Besin güvenliğini bozan tehlikeler, besinlerin sağlıklı ve güvenli bir şekilde tüketilmesini engelleyen unsurlardır. Bu tehlikeler genellikle üç ana grupta incelenir: biyolojik, kimyasal ve fiziksel tehlikeler.
1. Biyolojik Tehlikeler
Besin güvenliğini tehdit eden en yaygın tehlike türüdür. Mikroorganizmalar, besinlerde çoğalarak insan sağlığını olumsuz etkileyebilir. Biyolojik tehlikeler arasında şunlar bulunur:
- Bakteriler: Salmonella, E. coli, Listeria gibi bakteriler besin kaynaklı hastalıklara yol açabilir.
- Viral Etkenler: Hepatit A ve Norovirüs gibi virüsler, genellikle hijyen eksikliği nedeniyle bulaşır.
- Parazitler: Gıda kaynaklı parazitler (örneğin Trichinella) genellikle iyi pişirilmemiş etler aracılığıyla bulaşır.
- Küf ve Mantarlar: Uygun koşullarda çoğalan bu organizmalar, besinlerin yapısını bozarak toksinler üretir.
2. Kimyasal Tehlikeler
Kimyasal tehlikeler, besinlerin üretim, hazırlama ve paketleme aşamalarında kimyasallarla kontamine olması sonucu oluşur. Kimyasal tehlikelere örnek olarak:
- Tarım İlaçları ve Pestisit Kalıntıları: Taze sebze ve meyvelerde görülebilir.
- Gıda Katkı Maddeleri: Belirli sınırların üstünde kullanıldığında sağlık sorunlarına yol açabilir.
- Temizlik Maddeleri: Mutfak temizliği sırasında kullanılan maddeler, yanlış kullanıldığında besinlerle temas edebilir.
- Çevresel Kirleticiler: Ağır metaller (örneğin cıva, kurşun) ve dioksinler, çevresel kirlenme sonucu besinlere bulaşabilir.
3. Fiziksel Tehlikeler
Besinlere dışarıdan gelen yabancı maddeler fiziksel tehlikeler oluşturur. Bu maddeler arasında:
- Cam Parçaları, Metal Kırıntıları: Paketleme veya işleme sırasında besinlere karışabilir.
- Kemik Parçaları: Et ürünlerinde görülebilir.
- Taş ve Toprak Kalıntıları: Genellikle yetersiz temizlenmiş sebze ve meyvelerde bulunur.
- Plastik ve Tahta Parçaları: Mutfak gereçleri veya paketlemeden kaynaklanabilir.
Bu tehlikeleri en aza indirmek için gıda hijyenine dikkat edilmeli, uygun saklama ve pişirme kurallarına uyulmalı, temiz ve güvenli ortam sağlanmalıdır.