Çocuklara Paylaşma Duygusu Kazandırma Yolları
Çocuklarda paylaşma duygusu doğuştan var olan bir özellik değildir; zamanla gelişen, öğrenilen bir beceridir. Çocuklar genellikle 2 yaşına kadar benmerkezci bir dönemde oldukları için başkalarının duygularını anlamakta zorlanırlar. Ancak doğru yönlendirme ve sabırla, çocuklara paylaşmayı öğretebiliriz.
1. Rol Model Olun
Çocuklar en çok ebeveynlerinden ve yakın çevrelerinden öğrenirler. Günlük yaşamda bir şeyleri paylaşırken bunu bilinçli olarak vurgulamak, çocuklara örnek olur. Örneğin, “Bak, kardeşinle kurabiyemi paylaşıyorum, çünkü onun da yemesini istiyorum” gibi cümleler paylaşmanın önemini anlamalarına yardımcı olabilir.
2. Oyunlarla ve Hikâyelerle Destekleyin
Çocuklar oyun oynarken paylaşmayı deneyimleyerek öğrenirler. Örneğin, bir grup oyunu oynarken sırayla oyuncakları kullanmalarını teşvik edebilirsiniz. Aynı zamanda paylaşmayı öğreten masallar ve hikâyeler de çocukların bu değeri benimsemesine yardımcı olur. “Paylaşmayı bilen kahramanlar” içeren hikâyeler seçerek empati kurmalarını sağlayabilirsiniz.
3. Zorla Paylaşım Yaptırmayın
Çocuğa “Oyuncağını hemen arkadaşınla paylaş!” şeklinde baskı yapmak, paylaşmayı olumlu bir deneyim olarak değil, bir zorunluluk olarak algılamasına neden olabilir. Bunun yerine, “Sırayla oynayabilirsiniz” gibi öneriler sunarak paylaşmayı doğal bir süreç hâline getirebilirsiniz.
4. Paylaştığında Takdir Edin
Çocuk paylaşımda bulunduğunda onu överek ve olumlu pekiştirerek bu davranışı teşvik edebilirsiniz. “Ne güzel yaptın, oyuncaklarını arkadaşınla paylaştın, çok naziksin” gibi ifadeler çocuğun paylaşmayı sevmesini sağlar.
5. Alternatifler Sunun
Bazı çocuklar, özellikle belirli oyuncaklarını paylaşmak istemeyebilir. Bunun yerine, “Bu oyuncağı paylaşmak istemiyorsan, başka bir oyuncağını arkadaşına verebilir misin?” şeklinde seçenekler sunabilirsiniz. Böylece çocuk hem kendini güvende hisseder hem de paylaşmanın alternatiflerini öğrenir.
6. Empati Geliştirmesine Yardımcı Olun
Çocuğa başkalarının duygularını anlaması için rehberlik edin. “Arkadaşın üzgün görünüyor, ona oyuncağını vererek mutlu edebilir misin?” gibi yönlendirmelerle çocuğun empati becerisini artırabilirsiniz.
7. Grup Aktivitelerine Katılımı Teşvik Edin
Çocukların paylaşmayı öğrenmesi için sosyal ortamlara girmesi önemlidir. Oyun grupları, anaokulu etkinlikleri veya aile içinde yapılan grup çalışmaları sayesinde paylaşmayı pratik yaparak öğrenebilirler.
8. Sadaka Kültürünü Anlatın
İslamî açıdan bakıldığında, paylaşmak sadece dünyevî değil, aynı zamanda ahiret için de önemli bir değerdir. Çocuğunuza sadaka vermenin, ihtiyaç sahipleriyle yiyecek paylaşmanın ve zor durumda olanlara yardım etmenin önemini anlatabilirsiniz. Küçük yaşlardan itibaren, harçlığından bir kısmını hayır işlerine ayırmasını teşvik ederek paylaşma duygusunu pekiştirebilirsiniz.
Sonuç
Çocuklara paylaşma duygusunu kazandırmak, sabır ve bilinçli yönlendirme gerektirir. Zorlayıcı olmadan, doğal süreçlerle, oyunlarla ve olumlu örneklerle paylaşmanın güzelliklerini göstermek en etkili yöntemlerden biridir. Empati kurmayı öğrenen ve paylaşmayı deneyimleyen çocuklar, gelecekte daha sosyal, cömert ve duyarlı bireyler olarak yetişirler.