Eleşkirt İlçesinin Tarihçesi

Eleşkirt’in kuruluş tarihi Cumhuriyetten önceye kadar uzanmaktadır. Eski İlçe merkezi Bu günkü Toprakkale köyünde iken, İran transit yolunun buradan geçmesi üzerine 1926 yılında İlçe merkezi Toprakkale köyünden, bu günkü Eleşkirt’e taşınmıştır. Eski ismi Zidikan, Varaşkent ve Alaşkirt olarak bilinmektedir.Ağrı’nın batısında yer alan Eleşkirt, İl merkezine 34 km. Mesafede olup 1.529 km2’lik bir alana sahiptir. Rakım 1.900 metredir. Doğusunda Ağrı İl merkezi, batıda Horasan ve Karayazı, güneyde Tutak ve Karayazı, kuzeyde Kağızman ve Sarıkamış İlçeleri ile sınırlıdır.

2000 yılında yapılan genel nüfus sayımı sonuçlarına göre Eleşkirt merkezde 15.300 köylerde 33.535.olmak üzere toplam 48.835. nüfusa sahiptir. Köylerimizde toplu yerleşim düzeni hakim olup, ortalama hane başına düşen nüfus 10 kişidir. Köylerde yaşayanlar daha çok tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadırlar. İlçe merkezinde ve ovada yaşayan insanlarımız daha çok şeker pancarı, buğday ve arpa tarımı yaparken dağ köylerimiz yem bitkileri yetiştirmektedir. 
Eleşkirt’e bağlı 61 köy ve 3 belde bulunmaktadır. En son Tahir ve Yayladüzü köyleri 1998 yılında belde olmuştur.

İlçemiz ekonomisi daha çok tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Tarım genellikle tarla ziraatı şeklinde yapılmaktadır. Tarıma elverişli arazilerin ancak % 30’unda tarım yapılabilmektedir.Kaymakamlığımızca 1999 yılında kurulan EL-KON tarım makineleri üretim ve pazarlama sanayii bir yandan çiftçilerimizin ihtiyacı olan tarım makinelerini üretip ucuz ve uzun vadeyle çiftçiye verirken bir yandan da tarımda uygulanan yeni ve modern tarım teknikleri konusunda çiftçilerimizi bilgilendirerek eğitimlerini sağlamaktadır. İlçemiz tarımsal üretimi yaklaşık 65.000. ton şeker pancarı , 25.000 ton buğday, 14.000 ton arpa, 4.500 ton yonca ve 1.500 ton diğerleri olmak üzere yaklaşık 100.000 tondur. İlçe ekonomisinde hayvancılıkta geniş bir yere sahiptir. Hayvancılığın ağırlık teşkil eden türü küçükbaş hayvancılığıdır.

İlçemizde sanayi kuruluşu yok denecek kadar azdır. 1997 yılında başlayan sanayileşme çabalarına yönelik olarak Kaymakamlığımızca ELGİSAN (Eleşkirt Giyim Sanayi) adıyla bir hazır giyim konfeksiyon atölyesi kurulmuştur. Ayrıca İlçemizde Devlet ve vatandaş işbirliği ile EL-PEN,PVC kapı pencere doğrama atölyesi ile EL-PA plastik poşet atölyesi kurulmuştur. İlçemizdeki en büyük sanayi kuruluşu ise ELDESAN A.Ş. dir. Bu fabrikada her türlü deri imalatı dünya standartlarında yapılabilmektedir. 6.5 ton günlük kapasiteye sahip olan fabrika şu anda ülkemizde faaliyet gösteren en modern 5 fabrikadan biridir. İlçemizde ayrıca 1998 yılında küçük sanayi sitesi inşaatı başlatılmış olup halen tamamlanmamıştır.

1998 yılında İlçemiz Güneykaya mevkiinde kayak turizmine yönelik 48 yataklı bir otel, mekanik sistemler, günü birlik tesis, zirve kafeterya ve piknik alanlarında oluşan komple bir kayak merkezi yapılmış olup,Valilik Makamınca kiraya verilmiştir.

İlçemizde 4 Belediye teşkilatı olup, merkez Belediyesi dışındakiler Yücekapı, Tahir ve Yayladüzüdür. İlçemizde 1 Devlet hastanesi 1’i merkez olmak üzere 5 adet sağlık ocağı, 1 acil müdahale merkezi ve 8 adet sağlık evi mevcuttur.

İlçemizde 2002-2003 öğretim yılında 5 sınıflı 55 köy ilköğretim okulunda toplam 3.897.öğrenci öğrenim görmektedir. İlçe merkezinde 1 adet Yatılı İlköğretim Bölge Okulu bulunup bu okul Türkiyenin en büyük 8.yıllık Yatılı Bölge Okuludur. 40 adet binada ve 27 sınıfta öğrenim hizmeti vermektedir.3 adet 8.sınıflı ilköğretim okulu,3 adet 5.sınıflı ilköğretim okulu mevcut olup bu okullarda toplam 3.198.öğrenci öğrenim görmektedir. İlçede 4 adet Lise, 7 adet ilköğretim 2 adet anaokulu mevcuttur.