İhlas Suresi, Kur’an-ı Kerim’in 112. suresidir ve Mekke döneminde indirilmiştir. Bu sure, tevhid inancını en özlü ve en açık şekilde ifade eden surelerden biridir. Aşağıda, İhlas Suresi’nin ayetlerini ve bunların tefsirlerine dair detaylı bir açıklama bulunmaktadır.
İhlas Suresi’nin Ayetleri ve Tefsirleri
1. Ayet: “قُلْ هُوَ ٱللَّهُ أَحَدٌ” Meali: “De ki: O Allah tektir.”
Tefsir:
- İbn Kesir: Bu ayet, Allah’ın bir ve tek olduğunu ilan eder. İslam’ın temel inancı olan tevhid, yani Allah’ın birliği, bu ayetle en özlü şekilde ifade edilmiştir.
- Elmalılı Hamdi Yazır: Allah’ın zatında, sıfatlarında ve fiillerinde tek ve benzersiz olduğu belirtilir. Bu teklik, O’nun hiçbir ortağı, benzeri veya dengi olmadığı anlamına gelir.
- Taberi: Allah’ın birliğini ve eşsizliğini vurgulayan bu ayet, O’nun yaratılmışlardan tamamen farklı olduğunu ve herhangi bir varlıkla kıyaslanamayacağını belirtir.
2. Ayet: “ٱللَّهُ ٱلصَّمَدُ” Meali: “Allah samed’dir.”
Tefsir:
- İbn Kesir: “Samed” kelimesi, her şeyin kendisine muhtaç olduğu, fakat kendisi hiçbir şeye muhtaç olmayan anlamına gelir. Bu, Allah’ın mutlak otorite ve kudret sahibi olduğunu ifade eder.
- Elmalılı Hamdi Yazır: Samed, ihtiyaçlardan münezzeh olan, eksiksiz ve mükemmel varlık demektir. Allah, hiçbir şeye muhtaç değildir, fakat tüm yaratılmışlar O’na muhtaçtır.
- Razi: Bu ayet, Allah’ın yüceliğini ve bağımsızlığını belirtir. O, yaratılmışların ihtiyaçlarına cevap veren, fakat kendisi hiçbir şeye ihtiyaç duymayan mutlak varlıktır.
3. Ayet: “لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ” Meali: “O, doğurmamış ve doğurulmamıştır.”
Tefsir:
- İbn Kesir: Allah’ın ne doğurduğu ne de doğurulduğu belirtilerek, O’nun yaratılmışlara benzemediği ve soyutlanmış olduğu ifade edilir. Bu, Hristiyanlıktaki teslis inancına ve diğer dinlerdeki benzer inanışlara bir reddiyedir.
- Elmalılı Hamdi Yazır: Allah’ın ezeli ve ebedi olduğu, herhangi bir başlangıcının veya sonunun bulunmadığı vurgulanır. O, doğmamış ve doğurmamıştır; bu, O’nun yaratılmışlardan tamamen farklı olduğunu gösterir.
- Seyyid Kutub: Bu ayet, Allah’ın herhangi bir insan ya da başka bir varlık gibi biyolojik süreçlere tabi olmadığını, O’nun bu tür insani özelliklerden tamamen münezzeh olduğunu ifade eder.
4. Ayet: “وَلَمْ يَكُن لَّهُۥ كُفُوًا أَحَدٌ” Meali: “Hiçbir şey O’na denk değildir.”
Tefsir:
- İbn Kesir: Allah’ın eşi, benzeri veya dengi olmadığını ifade eder. Bu, Allah’ın yüceliğini ve benzersizliğini bir kez daha vurgular.
- Elmalılı Hamdi Yazır: Allah’ın zatında, sıfatlarında ve fiillerinde eşsiz ve benzersiz olduğu belirtilir. O’nun hiçbir ortağı veya benzeri yoktur.
- Razi: Bu ayet, Allah’ın mutlak tekliğini ve eşsizliğini bir kez daha teyit eder. O, yarattıklarıyla kıyaslanamayacak kadar yüce ve mükemmeldir.
Genel Değerlendirme
İhlas Suresi, tevhid inancını kısa ve öz bir şekilde ifade eden bir suredir. Her bir ayeti, Allah’ın birliğini, benzersizliğini ve mutlak bağımsızlığını vurgular.
- Tevhid İnancı: Sure, İslam’ın temel inancı olan tevhid inancını net bir şekilde ortaya koyar. Allah tektir, bir ve eşsizdir.
- Allah’ın Benzersizliği: Allah, ne doğurmuştur ne de doğurulmuştur. Bu, O’nun yaratılmışlardan tamamen farklı olduğunu ve ezeli ve ebedi olduğunu gösterir.
- Mutlak Kudret ve Bağımsızlık: Allah, her şeyin kendisine muhtaç olduğu, fakat kendisinin hiçbir şeye muhtaç olmadığı mutlak varlıktır.
İhlas Suresi, Müslümanların inanç sisteminde merkezi bir yer tutar ve tevhid inancını özlü bir şekilde ifade eder. Bu sureyi okumak ve anlamak, Allah’ın birliğini ve yüceliğini derinlemesine kavramak açısından son derece önemlidir.