Kâzım Karabekir, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında ve sonrasında önemli bir rol oynamış bir Türk askeri lideri ve siyasetçisidir. İşte Kâzım Karabekir’in hayatının ana hatları:
Doğum: Kâzım Karabekir, 23 Temmuz 1882’de İstanbul’un Üsküdar ilçesinde doğdu.
Askeri Kariyeri: Kâzım Karabekir, Harp Akademisi’nden mezun olduktan sonra Osmanlı İmparatorluğu’nun çeşitli cephelerinde görev aldı. I. Dünya Savaşı sırasında Kafkas Cephesi’nde görev yaptı ve çeşitli başarılar elde etti.
Kurtuluş Savaşı: 1919 yılında Türk Kurtuluş Savaşı’nın başlamasıyla birlikte Kâzım Karabekir, Millî Mücadele’nin önemli komutanlarından biri olarak sahneye çıktı. Özellikle Doğu Cephesi’nde önemli zaferlere imza attı. Ermenistan’a karşı yürütülen savaşlarda başarılı oldu ve Türkiye’nin doğu sınırlarını çizdi.
Lozan Konferansı: Türk Kurtuluş Savaşı’nın zaferle sonuçlanmasının ardından Türk Heyeti’nde yer aldı ve Lozan Konferansı’nda Türk tarafını temsil etti. Konferans sonucunda Türkiye’nin bağımsızlığı ve sınırları tanındı.
Siyasi Kariyer: Kurtuluş Savaşı’nın ardından Kâzım Karabekir, siyasi bir kariyere de sahip oldu. TBMM’nin kurulmasının ardından milletvekili seçildi. Bir dönem TBMM Başkanlığı görevini üstlendi.
Son Yılları ve Ölüm: Kâzım Karabekir, siyasi arenada da aktif bir rol oynadığı dönemlerde, özellikle 1930’larda İsmet İnönü hükümetleriyle siyasi anlaşmazlıklar yaşadı. 1946 yılında hayatını kaybetti.
Kâzım Karabekir, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında gösterdiği liderlik ve askeri başarıları ile Türk tarihinde önemli bir figür olarak kabul edilir. Ayrıca, Lozan Konferansı’ndaki rolüyle de Türkiye’nin uluslararası tanınmasına katkı sağladı. Bugün hala Türk milleti tarafından saygı ve minnetle anılan bir komutan ve devlet adamı olarak hatırlanmaktadır.
Kâzım Karabekir, 23 Temmuz 1882 tarihinde İstanbul’da doğdu. Asıl adı Musa Kazım’dır. Babası Mehmet Emin Paşa, annesi Havva Hanım’dır. Türkmenler’in Avşar koluna mensup olan ailesi Karaman’ın Kasaba köyünden olup (bugün Kâzımkarabekir ilçesi) Karabekiroğulları diye bilinir.
Kâzım Karabekir, ilköğrenimini İstanbul’da Fatih Askeri Rüşdiyesi ve Kuleli Askeri İdadisi’nde tamamladı. 1902 yılında Harbiye Mektebi’nden, 1905 yılında Mekteb-i Erkân-ı Harbiye’den mezun oldu.
Mezun olduktan sonra Manastır’da 3. Ordu’ya bağlı 2. Kolordu’da kurmay yüzbaşı olarak görev yaptı. 1908 yılında gerçekleşen 31 Mart Ayaklanması’nı bastırmak için görevlendirildi.
1911 yılında Trablusgarp Savaşı’na katıldı. Derne’de İtalyanlara karşı savaştı. Savaşın ardından Libya’nın İtalyanlara teslim edilmesine karşı çıktı.
1912-1913 yılları arasında Balkan Savaşları’na katıldı. Trakya’nın işgal edilmesini önlemek için mücadele etti.
Birinci Dünya Savaşı’nda 1. Kafkas Kolordusu Komutanı olarak görev yaptı. 1916 yılında Ruslara karşı yaptığı mücadeleyle Kars, Ardahan ve Artvin’i kurtardı.
1918 yılında Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasıyla Osmanlı Devleti’nin Doğu Anadolu’daki hakimiyeti sona erdi. Kâzım Karabekir, Doğu Anadolu’nun Ermenilere verilmesine karşı çıktı.
1919 yılında Erzurum Kongresi’ne katıldı. Kongrenin ardından Milli Mücadele’ye katıldı.
1920 yılında Sakarya Meydan Muharebesi’nde 2. Ordu Komutanı olarak görev yaptı. Muharebenin kazanılmasında önemli rol oynadı.
1921 yılında Büyük Taarruz’da 1. Ordu Komutanı olarak görev yaptı. Muharebenin kazanılmasında ve İzmir’in kurtulmasında önemli rol oynadı.
1922 yılında Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanmasında görev aldı.
Cumhuriyet’in ilanından sonra 1923-1924 yılları arasında Doğubayazıt, 1924-1925 yılları arasında Kars, 1925-1927 yılları arasında Erzurum, 1927-1931 yılları arasında Ankara milletvekilliği yaptı.
1931 yılında askerlikten emekli oldu.
1948 yılında Ankara’da hayatını kaybetti.
Kâzım Karabekir, Türk Kurtuluş Savaşı’nın önde gelen komutanlarından biridir. Doğu Cephesi’nde gösterdiği başarılarla büyük bir ün kazanmıştır. Cumhuriyet’in ilanından sonra da siyasette önemli görevlerde bulunmuştur.
Kâzım Karabekir’in başlıca eserleri şunlardır:
İstiklal Harbimizin Esasları
Memleket ve Millet Meselesi
Milli Mücadele Hatıraları
Sarıkamış Muharebesi
Erzurum Kongresi ve Sonrası
Kâzım Karabekir, Türk milletinin bağımsızlığı ve vatanın bütünlüğü için mücadele etmiş büyük bir komutan ve devlet adamıdır. Onun hayatı ve mücadelesi, Türk milleti için örnek teşkil etmektedir.