“…Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın…” (Bakara suresi, 195. ayet.) Yukarıdaki ayeti yaşama ve sağlık hakkı açısından değerlendiriniz
Bakara Suresi 195. Ayeti Yaşama ve Sağlık Hakkı Açısından Değerlendirme
“Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın” ifadesi, insanın kendi hayatını ve sağlığını koruma yükümlülüğüne dikkat çeker. İslam, insan hayatını ve sağlığını en değerli emanetlerden biri olarak görür. Bu ayeti yaşama ve sağlık hakkı açısından şu şekilde değerlendirebiliriz:
1. Yaşama Hakkının Kutsallığı
- İslam’a göre yaşam, Allah’ın insana verdiği en değerli nimetlerden biridir. Yaşam hakkı, korunması gereken temel haklardandır.
- İnsan, kendi yaşamını korumakla yükümlüdür. Bu, hem bireysel hem toplumsal anlamda geçerlidir. Bir kimse, hayatını riske atacak davranışlardan kaçınmalı ve başkalarının hayatını tehlikeye sokmaktan da sakınmalıdır.
2. Sağlık Hakkı ve Koruyucu Önlemler
- Sağlık, yaşamın sürdürülebilmesi için hayati önem taşır. Bu ayet, insanın sağlık konusunda bilinçli olmasını ve kendini tehlikeye atacak davranışlardan uzak durmasını teşvik eder.
- Örneğin, sağlıksız yaşam alışkanlıkları (aşırı yeme, sigara içme, alkol tüketme) veya tehlikeli durumlara bilerek dahil olma, bu ayetin ruhuna aykırıdır.
3. Koruyucu ve Tedavi Edici Tıbba Verilen Önem
- Müslümanlar, hastalıklara karşı koruyucu önlemler almalı ve hasta olduklarında tedavi aramalıdır. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
“Her hastalık için bir deva vardır.” (Buhari, Tıb, 1) - Bu hadisten yola çıkarak sağlıkla ilgili ihmalkar davranışların hem bireye hem topluma zarar vereceği anlaşılır.
4. Tehlikeden Kaçınma İlkesinin Günümüzdeki Yansımaları
- Bu ayet, günümüzde sağlık ve güvenlik alanındaki tedbirlerin İslami bir yükümlülük olduğunu gösterir. Örneğin:
- Trafik kurallarına uymak.
- Sağlık kontrollerini düzenli yaptırmak.
- Pandemi gibi durumlarda sağlık otoritelerinin tavsiyelerine uymak.
- Riskli davranışlardan kaçınmak (örneğin, koruyucu ekipman olmadan tehlikeli işler yapmak).
5. Sonuç
Bu ayet, insanın kendi hayatını ve sağlığını ihmal ederek veya kasıtlı bir şekilde zarar vererek tehlikeye atmasının İslam açısından kabul edilemez olduğunu vurgular. İnsan, Allah’ın bir emaneti olan bedenini ve hayatını korumakla yükümlüdür. Yaşama ve sağlık hakkı, bireyin ve toplumun birlikte koruması gereken kutsal haklardır. Bu, hem İslami hem de insani bir sorumluluktur.
Bakara Suresi 195. Ayet ve Yaşam Hakkı Bağlamında Değerlendirme
“Allah yolunda malınızı harcayın da, kendi elinizle kendinizi tehlikeye atmayın. Ve iyilik yapın, yaptığınızı güzel yapın. Çünkü Allah iyilik yapanları sever.” (Bakara, 1 2/195) ayeti, İslam’ın temel ilkelerinden olan hayatın korunması ve iyiliğin teşvik edilmesi bağlamında oldukça önemli bir yer tutar. Bu ayet, Müslümanlara hem Allah yolunda infak etmelerini emreder hem de bu infakı yaparken aşırılığa kaçmamalarını ve kendilerini tehlikeye atmamalarını tavsiye eder.
1.
vk.com
vk.com
Ayetin Yaşam Hakkı Açısından Değerlendirilmesi:
Hayatın Kutsallığı: İslam’da her insanın hayatı, Allah’ın bir emaneti olarak görülür. Bu nedenle, insanın kendi canına veya başkasının canına kasten zarar vermesi kesinlikle yasaklanmıştır. Bu ayet de bu genel ilkeye uygun olarak, Müslümanların hayatlarını korumaları gerektiğini vurgulamaktadır.
Aşırılıktan Kaçınma: Ayetteki “kendi elinizle kendinizi tehlikeye atmayın” ifadesi, Müslümanların Allah yolunda gayret gösterirken bile aşırıya kaçmamaları gerektiğini belirtir. Bu, hem fiziksel tehlikelere atılmamak hem de ruhsal sağlığı bozacak şekilde aşırı yüklenmemek anlamına gelir.
Dengeli Bir Yaşam: İslam, dinen yükümlülüklerin yerine getirilmesi kadar dünyevî hayatın da önemini vurgular. Bu ayet, Müslümanların hem dinî sorumluluklarını yerine getirmeleri hem de dünya hayatında sağlıklı ve dengeli bir yaşam sürmeleri gerektiğini ifade eder.
Toplumsal Sorumluluk: Ayetteki “iyilik yapın” ifadesi, Müslümanların sadece kendi hayatlarına değil, başkalarının hayatlarına da değer vermeleri gerektiğini gösterir. İyilik yapmak, başkalarına yardım etmek, hastaları ziyaret etmek gibi davranışlar, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde yaşam hakkının korunmasına katkı sağlar.
Sonuç:
Bakara Suresi 195. ayet, İslam’ın insan hayatına verdiği değeri ve Müslümanların hem kendi hayatlarına hem de başkalarının hayatlarına karşı sorumluluklarını açıkça ortaya koymaktadır. Bu ayet, Müslümanları hem Allah yolunda gayret etmeye teşvik eder hem de bu gayretin aşırıya kaçmadan, dengeli ve sağlıklı bir şekilde yapılması gerektiğini vurgular. Bu nedenle, bu ayet sadece dinî bir metin olmakla kalmaz, aynı zamanda evrensel insan hakları açısından da önemli bir mesaj taşır.
Özetle:
Ayet, hayatın kutsallığını vurgular.
Aşırılıktan kaçınmayı emreder.
Dengeli bir yaşam sürmeyi teşvik eder.
Toplumsal sorumluluğu hatırlatır.
Bu ayet, İslam’ın insan merkezli bir din olduğunu ve insan hayatını her şeyden üstün tuttuğunu gösteren önemli bir delildir.