Ölçülü bir insan olmak için neler yapmak gerekir?
Ölçülü bir insan olmak, yani dengeli ve aşırılıktan uzak bir yaşam sürmek, hem dinimizin hem de toplumun değer verdiği bir erdemdir. İslam, her konuda orta yolu tavsiye eder ve ölçülü olmayı teşvik eder. İşte ölçülü bir insan olabilmek için yapılabilecekler:
- Nefis Muhasebesi Yapmak: Kişi, günlük hayatında davranışlarını ve niyetlerini gözden geçirmelidir. Nefis muhasebesi, kişinin eksik ve hatalı yönlerini fark etmesine yardımcı olur. Kendi davranışlarımızı değerlendirerek yanlışları düzeltmeye çalışmak, ölçülü bir yaşam için ilk adımdır.
- Sabırlı Olmak: Sabır, ölçülü olmanın en önemli anahtarlarındandır. Öfke, acelecilik veya acele kararlar vermekten kaçınmak; olaylara sabırlı bir şekilde yaklaşmak, insanın dengeli ve sakince davranmasını sağlar. Sabır, duygusal tepkilerimizi kontrol etmemizi kolaylaştırır.
- İhtiyaç ve İstekleri Ayırt Etmek: Ölçülü olmak, gereksiz istekler ve aşırı harcamalardan kaçınmayı da kapsar. Kişi, ihtiyaçları doğrultusunda hareket etmeli ve israf etmekten kaçınmalıdır. Kur’an, “Yiyiniz, içiniz, fakat israf etmeyiniz” (Araf, 31) diyerek bu konuda dengeli olmayı öğütler.
- Kendi Kendine Yetmeyi Öğrenmek: Aşırılığa kaçmadan yaşamak, insanın kendine yetebilmesiyle de ilgilidir. Her konuda başkalarına bağımlı olmamak, kendi sorumluluklarını üstlenmek ve elindekiyle yetinmek, ölçülü bir yaşamın parçasıdır.
- Orta Yolu İzlemek: İslam, her alanda orta yolu öğütler. Örneğin, ibadette de dengeli olmak önemlidir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.), sürekli oruç tutan veya hiç uyumadan ibadet etmek isteyen sahabelere ölçülü olmayı, bedenin ve ruhun hakkını vermeyi öğütlemiştir.
- Duyguları Kontrol Altında Tutmak: Ölçülü bir insan, duygularını aşırıya kaçmadan ifade eder ve öfke, üzüntü veya sevinç gibi durumlarda aşırı tepkiler vermez. Duygularını kontrol altında tutarak, kendini ve çevresindekileri zor duruma sokmaktan kaçınır.
- İslam’ın Güzel Ahlakını Örnek Almak: İslam ahlakı, ölçülü ve dengeli bir yaşamın örneklerini sunar. Peygamber Efendimiz’in hayatını inceleyerek, onun davranışlarını rehber edinmek, ölçülü bir insan olma yolunda büyük bir adım olacaktır.
Ölçülü bir insan olmak, insanı aşırılıklardan korur ve huzurlu bir yaşam sürmesini sağlar. Bu denge, kişinin hem dünya hem de ahiret mutluluğunu kazanmasına vesile olur. İslam, her konuda itidalli olmayı tavsiye eder ve dengeyi kaybetmemek için kişiyi sürekli olarak uyarır.