Sandıklı İlçesinin Tarihçesi

İl merkezine 60 km uzaklıktadır. Antalya-Denizli karayolu ve İzmir-Ankara-İstanbul demiryolu hattı üzerinde kurulmuş önemli yerleşim merkezlerindendir. Sandıklı 1924 yılında ilçe olmuştur. Antalya-Ankara karayolu üzerinde yer alır. Kaplıcası ve leblebisi ile tanınmaktadır.

İlçenin ne zaman kurulduğu kesin olarak bilinmemekle beraber, Frigyalılar döneminde kurulduğu, yapılan araştırmalarla ortaya çıkmıştır. Sandıklı bölgesinin en büyük yerleşim yeri Kussar-Kussor idi. Bu şehir, Hititlerin başşehri Hattuşaşla yarışan bir şehirdi. Bu durum Oxford Üniversitesinden Arkeolog Miss. Winifred Lamp tarafından Kussar (Kusura köyü) Höyüğünde yapılan kazılardan anlaşılmıştır. Kusura şehri, tarih itibariyle M.Ö. 5000 yıllarına kadar dayanmaktadır. Buradan çıkan eserler Afyonkarahisar Arkeoloji Müzesinde olup, Bakır Çağını yansıtmaktadır. Hititlerin M.Ö. 1200 yıllarında yıkılması ile Frig devleti kurulmuştur. Sandıklı da bu dönemde önem kazanmıştır. Tarihte Yanık Frigya olarak bilinen bölge içindeki beş şehri kapsayan Pentapolis’in bir bölümü bugünkü Sandıklı ovasına yayılmış olan Koçhisar (Hierapolis), Karasandıklı (Bruzeus), Menteş (Stekteriom) ve Yanıkören (Otreus) önemli yerleşim merkezleri ve antik kentlerdir.

Sandıklı M.S. 395 yılından sonra 1078 yılına kadar geçen süre içerisinde Bizans yönetiminde kalmıştır. 1071 Malazgirt Savaşından sonra zamanla, Türkler bütün Anadolu’ya gelen Türkmen boylarının başında Kutalmışoğlu Süleyman, Mesut, Dolatan, Emir Alpyoluk, Afşin, Sanduk Beyler bulunuyordu. Afyonkarahisar ve Sandıklı bölgesi Dolatan ve Emir Sanduk kuvvetlerince Akdağ kesimine kadar, tamamen Bizanslıların elinden alınmıştır.

Selçuklular zamanında Germiyanoğulları, Sandıklı’yı çeyiz hediyesi olarak Yıldırım Beyazıt’a vermişlerdir. Böylece Osmanlı hakimiyetine geçmiş, Timur’un Anadolu’yu istilası ile Osmanlı hakimiyetinden çıkan Sandıklı, bir ara Karamanoğulları Beyliğinin elinde kalmış ise de, daha sonra tekrar Osmanlı hakimiyetine geçmiştir. Selçuklu Devletinin yıkılmasıyla Anadolu’ da irili ufaklı beylikler kurulmuştur. Germiyanoğulları bundan yararlanarak Sandıklı bölgesini hakimiyetleri altına almışlardır. Bu dönemde bazı eserler yapılmış ve şehrin tamiri 1325’te tamamlanmıştır. Ulu Camii, yine bu dönemde, 26 Mart 1379’da yapılarak ibadete açılmıştır. Adına ilk altın basılan ilçe olmasından da eski ve önemli bir yerleşim olduğu anlaşılmaktadır.

İstiklal Savaşı yıllarında Sandıklı ve köyleri Yunanlılar tarafından işgal edilmiş ise de uzun sürmemiştir. İstiklal Savaşı sonucunda Türkiye Cumhuriyeti idaresine geçmiştir.

İlçenin ekonomisi hayvancılık ve tarıma dayanmakla birlikte son yıllarda sanayi ve ticaret gelişmiş ve, Hüdai Kaplıcaları termal turizm potansiyeli yönünden oldukça zengin ve ilçe ekonomisine büyük katkı sağlamaktadır.